Շատ հաճախ մենք կատարում եք գնումներ, որոնց համար հետո զղջում ենք՝ թանկարժեք հեռախոս, նոր զգեստ, կոշիկ և այլն։ Մենք հնարավոր է անգամ չկռահենք դա, բայց մարքեթինգի մասնագետները վաղուց գիտեն, թե ինչպես ազդել մարդկանց զգացմունքների վրա՝ դրդելով նրանց գնում կատարել։ Վերջին շրջանում շատ տարածված է նեյրոմարքեթինգն ու դրա տարբեր մեթոդների կիրառումը, որոնց միջոցով հնարավոր է ազդել մարդու ենթագիտակացականի վրա և, փաստորեն, մանիպուլացնել նրանց։ Ահա թե ինչու են մարդիկ գումար ծախսում բաների վրա, որոնց կարիքը չունեն կամ էլ առաջնային կարևորության չեն։
«Նեյրոմարքեթինգ» հասկացությունը պաշտոնապես կիրառության մեջ է մտել 2002 թվականին Ռոտերդամի համալսարանի պրոֆեսոր Էյլ Սմիդտսի կողմից: Այդ բառով նա նկարագրում էր նեյրոկենսաբանության և նեյրովիզուալիզացիայի տեխնոլոգիայի առևտրային օգտագործումը: Իր խոսքում Սմիդտսը հայտարարել է, որ
Նեյրոմարքեթինգի խնդիրն է ուղեղում կատարվող գործընթացների չափման միջոցով ավելի լավ հասկանալ սպառողին և մարքեթինգային ազդակների նկատմամբ նրա արձագանքը, բարձրացնել մարքեթինգի մեթոդների արդյունավետությունը՝ հաշվի առնելով ուղեղի արձագանքը: |
Նեյրոմարքեթինգի մեթոդները
Նեյրոմարքեթինգում օգտագործվում են մի շարք մեթոդներ, որոնք թույլ են տալիս կապ ստեղծել և ազդել սպառողի ենթագիտակցական վերաբերմունքի վրա` ապրանքի/գովազդի/դիզայնի և դրանց բաղադրիչ տարրերի նկատմամբ։
Դրանցից են
- Մարդու սիրտ-անոթային համակարգի մոնիթորինգ (սրտի կաթվածի, ճնշման և անոթային տոնուսի չափում),
- Մաշկի էլեկտրական դիմադրության չափումը (աճող տատանումները հայտնաբերելու համար),
- Դեմքի մկանների կրճատման գրանցում,
- Վերարտադրող պոտենցիալի վերլուծություն (ուղեղի ռեակցիայի վերլուծությունը):
Բայց ավելի կարևոր են այն մեթոդները, որոնք հնարավորություն են տալիս ստանալ ինֆորմացիա ուղեղի ֆունկցիոնալ վիճակի մասին:
Նեյրոմարքեթինգը գործնականում
Մարքեթինգային այս գործիքը կիրառելի է մի քանի եղանակով, մասնավորապես`
պատկերով-մարքեթոլոգներից շատերը խորհուրդ են տալիս հաճախորդների ուշադրությունը գրավել վառ գույներով` կարմիր, դեղին, կանաչ։ Լավ օրինակ է Լեյս չիփսի փաթեթավորումը։ Տարբեր համեր ասոցացվում են հստակ գույների հետ։ Այդպիսով` համային գունապնակը բավականին հարուստ է։
բնազնդերով-սեքսուալ և էրոտիկ ակնարկները հրաշալի են աշխատում։ Մարդը ենթագիտակցորեն ուշադրություն է դարձնում այն ամենին, ինչն ունի սեքսուալ ակնարկ։ Այս դեպքում օգտագործվում է ինչպես պատկեր, այնպես էլ տեքստային նկարագրություն։
ձայներով-գրեթե բոլոր սուպերմարկետներում սովորաբար հնչում է ֆոնային երաժշտություն։ Հատուկ ընտրվում է հանգիստ երաժշտություն, որպեսզի հաճախորդները թուլանան և հանգիստ կատարեն իրենց գնումները։
շոշափելով-ավելի հաճելի է դիպչել, շոշափել փափուկ կտորից մակերեսը, քան կոշտ, թղթե։ Տպավորությունը նույնն է նաև հեռախոսի՝ պլաստիկ կամ մետաղյա պատյանի դեպքում։
հոտառությամբ-այս մեթոդն աշխատում է միայն գնորդի հետ անմիջական վաճառքի դեպքում, քանի որ անհնար է բույրը հասցնել սպառողին էկրանի կամ պատկերի միջոցով։ Կիրառման լավ օրինակ է թխվածքի կամ սուրճի ուժեղ բույրը։
Հաճախորդների վրա ազդելու եղանակները շատ են, կարևոր է դրանք խելամիտ օգտարգործել։ Նեյրոմարքեթինգի խնդիրը գովազդային արշավներում որոշակի ձայների, բույրերի կամ բառերի միջոցով հաճախորդի վրա ազդելն է՝ ստիպելով նրան գնում կատարել։ Իսկ դա այդքան էլ հեշտ չէ։